Gelegen op het meest oostelijke schiereiland van Chalcidice, vormt Mount Athos een autonome monniken staat binnen de republiek Griekenland. (Αυτόνομη Μοναστική Πολιτεία Αγἰου Όρους, Aftonomi Monastiki Politia Agíou Orous). De twintig Orthodoxe kloosters, waaronder een Bulgaars, Roemeens, Russisch en Servisch klooster, ressorteren rechtstreeks onder het Oecumenisch Patriarchaat van Constantinopel. De circa 1830 monniken wonen overigens ook in dorpsgemeenschappen buiten de kloosters, de zogenaamde Skites. Een bezoekje brengen aan wat wel “de tuin van de Maagd Maria” wordt genoemd is niet bepaald eenvoudig.

Het Oecumenisch Patriarchaat van Constantinopel:

De eerste Christelijke Romeinse keizer, Constantijn de Grote, (Flavius Valerius Aurelius Constantinus, Naissus 280? – 22 mei 337) verplaatst in 330 na Chr. zijn hoofdstad naar het kleine Byzantium dat later uitgroeide tot het naar hem vernoemde Constantinopel. Het Christendom kreeg in die eerste eeuwen voornamelijk in de Hellenistische gebieden veel volgelingen. De evangelist Andreas wordt gezien als grondlegger van de kerk van Constantinopel.                        

Het Christendom was in die tijd niet meer dan een sektarisch geloof, en Constantijn bemoeide zich intensief met de kerkelijke leer. Onder zijn leiding werden de bisschoppen bijeen geroepen voor het eerste Concilie van Nicaea, waarin de geloofsopvattingen werden vast gelegd om vervolgens andere opvattingen tot ketterij te verklaren. In de Orthodoxe kerken zijn Constantijn de Grote, evenals zijn moeder Helena wegens hun enorme toewijding, heilig verklaard. Met de groei van de politieke en culturele invloed van de stad, steeg ook het aanzien van de kerk. Deze brokkelde echter geleidelijk af, nadat enkele kerken zich afsplitsten, zoals bijvoorbeeld de Servisch Orthodoxe Kerk in 1878 en de Grieks Orthodoxe Kerk in 1850.                                                                                                                                                      

Een van de belangrijkste theologische opleidingen kon men tot 1971 volgen aan de bijbehorende Theologische Hogeschool van Chalki (Turks: Heybeliada, gelegen in de zee van Marmara voor de kust van Istanboel (Constantinopel)). Het was gevestigd in de gebouwen van het klooster Aghia Triada en werd opgericht door patriarch Germanos IV in 1844. Sinds de sluiting door de Turkse overheid wordt er met regelmaat geprobeerd dit instituut waaraan 990 theologiegeleerden, priesters, bisschoppen en aartsbisschoppen zijn afgestudeerd, heropend te krijgen.

Voor meer informatie over Constantijn de Grote: wiki/Constantijn_de_Grote

Voor meer informatie over het Romeinse Rijk: wiki/Romeinse_Rijk 

De overlevering:

Volgens de overlevering was de Heilige Maagd Maria met Johannes de Evangelist op weg naar Cyprus voor een bezoek aan Lazarus. Hun vaartuig geraakte echter in een verschrikkelijk noodweer en de schipper besloot dan ook uit te wijken naar de natuurlijke haven van Iviron, waar in de tiende eeuw het gelijknamige klooster werd gebouwd. Nadat de storm was gaan liggen en de Griekse zon de schoonheid van Mout Athos onthulde, vroeg zij God de berg aan haar te schenken. God antwoordde onmiddellijk: “Laat deze plek Uw lot zijn, Uw tuin en Uw paradijs, alsook Uw verlossing en toevluchtsoord voor mensen die redding zoeken”.

Het oudste klooster, Megisti Lavra, werd in 963 gesticht door de monnik Athanasios (920-1003) en werd gefinancierd door de Byzantijnse keizer Nikephoros II Phokas (912-969). In de elfde eeuw was het een bloeiende kloostergemeenschap met maar liefst zevenhonderd monniken. De freco ’s in het Katholikon, de hoofdkerk van een klooster, dateren uit 1535 en werden geschilderd door Theophanis.  

Deze Theophanes Strelitzas, ook wel de “kretenzer” genoemd (Kreta, 1500? – 1559) wordt gezien als een van de belangrijkste vertegenwoordigers van de zogenaamde Kretenzische School. Zijn werken zijn niet alleen op Athos, maar tevens in de kloosters van Meteora te bewonderen. Athanasios is in 1003 overleden toen de koepel van de kerk instortte, hierbij kwamen ook zes arbeiders om het leven. Het Servisch Orthodoxe klooster Hilander uit 1198, werd in 2004 voor een belangrijk deel in de as gelegd.

Mount Athos staat op de Wereld Erfgoedlijst van de UNESCO en ontvangt subsidies van de Europese Gemeenschap voor restauratie van de kloostergebouwen.

Voor 3D beelden van Mount Athos: http://mountathos360.com/en/eikonikes-perihghseis-360/

Een bezoek aan Mount Athos:

Zoals gezegd is een bezoekje brengen aan Mount Athos verre van eenvoudig. Om te beginnen worden vrouwen niet toegelaten.Op het schiereiland zouden naar verluidt zelfs geen vrouwlijke (huis-) dieren voorkomen. Daarbij komt dat er slechts tien niet Grieks Orthodoxe mannen met een minimum leeftijd van achttien jaar, en honderd Orthodoxe pelgrims per dag worden toegelaten. Voordat men Mount Athos kan bezoeken, moet men eerst een vierdaags visum, het zogenaamde "Diamonitirion", aanvragen bij het consulaat van Mount Athos in Thessaloniki.

Het bestuurlijk centrum van het schiereiland is Karyes, hier bevindt zich een ziekenhuisje, politiepost en postkantoor en wonen de vertegenwoordigers van de op Mout Athos gevestigde kloosters. Ook woont de gouverneur van Griekenland in de hoofdstad dat iets meer dan 200 inwoners telt.

De monniken wonen niet alleen in de kloosters, maar ook daarbuiten in woongemeenschappen, de zogenaamde Skites. In de Skite Katounakia kunt u icoon schilders aan het werk zien. 

Hoe ziet een bezoek er bij benadering uit:

Nadat u met de boot vanuit Ouranopolis, of Ierissos in de havenplaats Dafni op Mount Athos aan wal bent gegaan, wordt u in het klooster dat u wilt bezoeken door de gastheer, de Archontaros, met water, koffie, Tsipouro en Turks Fruit ontvangen. Na het tekenen van het gastenboek wordt u door hem naar uw kamer gebracht om een beetje bij te komen van uw reis. Om 16.00 uur wordt van u verwacht de Vespers bij te wonen, waarna u gaat dineren in de Trapeza (refter). De maaltijd bestaat uit vegetarische gerechten en de wijn wordt op het schiereiland zelf gemaakt. Vervolgens wordt u in de gelegenheid gesteld de relikwieën van het betreffende klooster eer te betuigen, waarna u de rest van de dag ter vrije besteding heeft. Van uitslapen komt het echter niet, u wordt om 04.00 uur voor de Metten in het Katholikon verwacht, om daarna te ontbijten met en vervolgens afscheid te nemen van de kloostergemeenschap.

CBSNewsOnline: documontaire Mount Athos deel 1

CBSNewsOnline: documontaire Mount Athos deel 2 

Wilt u zelf een bezoek brengen aan Mount Athos: www.agioritikiestia.gr

De wijnen van Mount Athos:                                                                                                                      

Op Mount Athos wordt als sinds oude tijden door de monniken wijn geproduceerd. In de twintigste eeuw raken echter de wijngaarden behoorlijk in verval door gebrek aan arbeidskrachten en door het toeslaan van de gevreesde druifluis (Daktulosphaira vitifoliae). De redding kwam onverwacht als in 1969 wijnmaker Evangelos Tsantalis zijn toevlucht op het schiereiland zocht om voor een vreselijke storm te schuilen. De monniken stemden al gauw in met zijn voorstel de wijngaarden in oude luister te herstellen en de wijn voor het eerst buiten de monnikenstaat op de markt te brengen. Vandaag de dag kan een ieder genieten van de wijnen van het klooster Metochi Chromitsa.

Voor meer informatie over de Mount Athos wijnen: tsantali.devezi.com/mount-athos/

Volgend citaat is afkomstig van de website van het bekende wijnhuis: “Watching the breathtaking sunset from the patio of Metochi Chromitsa puts life into a true, meaningful perspective. A journey in time and space. A rediscovery of our inner selves. An acknowledgement of the absolute power of pureness”. Helaas kunnen de vrouwelijke lezers van deze column daar voorlopig alleen maar van dromen. Sinds de Heilige Maagd voet aan wal heeft gezet op het heilige schiereiland, heeft na haar geen enkele vrouw meer een bezoek aan Mount Athos mogen brengen.

Voor meer informatie over Mount Athos: www.inathos.gr
Voor meer informatie over Mount Athos: www.mountathos.gr                                                                                  Voor meer informatie over Mount Athos: www.macedonian-heritage.gr/Athos

Voor het schrijven van deze column werd tevens gebruik gemaakt van Wikipedia.

Op deze column rust copyright:  Niets uit deze website mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar worden gemaakt, in enigerlei vorm of wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opname of enige andere manier. Dit is alleen mogelijk na voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur.