Ingrediënten:
100 gram ghee in blokjes (kan ook met boter maar geen margarine)
3 eieren
200 gram bloem
4 dl water
250 gram (Griekse) fetakaas
Boter, gesmolten van schapen-, geiten- en koemelkGeklaarde boter, gesmolten uit schapen-, geiten- en/of koemel: Ghee of geklaarde boter; een vet met heel bijzondere eigenschappen. Ghee; ook voor mensen die lactose- en caseïne-intolerant zijn. Ghee wordt ook wel geklaarde boter genoemd. Je kunt het zelf maken van grasboter maar het is overal kant-en-klaar te koop. Door middel van langzame verhitting van boter stollen de melkeiwitten in de boter. Als je het schuimlaagje dat bij verhitting boven komt drijven eraf schept en de gesmolten boter vervolgens door een kaasdoek giet kan je de melkeiwitten eruit zeven. Wat overblijft is ghee; een geklaarde boter die ook geschikt is voor mensen met een lactose/caseïne-intolerantie of -allergie.
Ghee is in principe eindeloos houdbaar en zal niet bederven, zelfs niet buiten de koelkast. Draai de deksel er niet vast op; ghee wil ‘ademen’. Het is een vet dat verhit kan worden tot maar liefst 250 graden zonder te oxideren; erg geschikt dus voor bakken en braden. Ghee is al eeuwenlang bekend als geneesmiddel Ghee staat binnen de Ayurvedische geneeskunde (de oudste geneeskunde) al eeuwenlang bekend als medicijn. Zowel om te eten als om op de huid te smeren. Het wordt onder andere gebruikt als een soort transportmiddel om genezende kruiden beter door de huid te laten opnemen. In de Ayurveda wordt ghee ook gezien als een middel dat kan worden ingezet voor de verjonging en vernieuwing van organen, weefsels en cellen. In oude religieuze Indiase geschriften wordt vaak gesproken over ghee. Dat belooft dus nogal wat. Boterzuur of butyraat beschermt je darmwand (butyraat is een krachtige ontstekingsremmer)
Ghee valt onder de verzadigde vetten maar bevat net als kokosolie een bijzonder type vetzuur: korte-keten vetzuren. Deze korte-keten vetzuren staan ook wel bekend als butyraat of boterzuur. Butyraat is een belangrijke beschermer van je darmslijmvlies. Door het verteren van vezels in je darmen wordt door gezonde darmbacteriën hetzelfde beschermende butyraat gevormd, maar lang niet iedereen heeft voldoende van deze gezonde darmbacteriën in zijn/haar darmen. Ghee zorgt enerzijds voor een gezond darmslijmvlies en voedt anderzijds de gezonde darmbacteriën, zodat deze het zelf weer kunnen gaan produceren. Mede dankzij deze eigenschap beschermt ghee tegen darmkanker; butyraat is verantwoordelijk voor de groei en werking van dikke darm cellen.
En wat een verrassing was het dat ik Griekse boerenkool heb gevonden en gekocht, uit de buurt zelfs, van Konitsa, echte stronken boerenkool! Bevroren, gekookt en gegeten als stampot met rookworst uit Nederland. Hier kennen ze natuurlijk geen stampot en koken/eten het als een salade. Dat heb ik nog niet geprobeerd, stampot blijft voorlopig mijn voorkeur houden, ook zonder rookworst uit Nederland.
Een (veel gevraagd) recept wat het meest geschikt is en het lekkerste is met ghee, of geklaarde boter, Alevrópita (tembelopita)– αλευρόπιτα – Fetakaastaart Uit ons boek: Smaken van de Griekse Zagori.
Dit is waarschijnlijk de meest traditionele pita van deze streek omdat er geen filodeeg gemaakt hoeft te worden, en er boter in plaats van olijfolie voor nodig is. In de tijd dat er alleen nog maar ezelpaden waren, was er in deze streek namelijk geen olijfolie, alleen maar boter en dat was er genoeg. ‘Alevrópita’ betekent letterlijk bloem- of meeltaart. Deze werd vroeger gemaakt van de tarwe die men zelf verbouwde, oogste en maalde. Alevrópita wordt ook wel ‘tembelopita’ (tembelis betekent luiaard) dus luie-wijventaart genoemd. Het is snel gemaakt en we gebruiken water om zo het knapperige korstje te krijgen waar iedereen zo dol op is. Warme pita’s uit de oven mogen niet worden afgedekt, omdat de bovenkant dan week wordt en het knapperige verdwijnt. Dit recept is voor een grote ‘ταψι’ bakblik of ovenschaal, voor een kleiner bakblik gebruik de helft van de ingrediënten of verdeel het over twee bakblikken.
ingrediënten:
100 gram ghee in blokjes (kan ook met boter maar geen margarine)
3 eieren
200 gram bloem
4 dl water
250 gram (Griekse) fetakaas
Een groot bakblik (ταψι)
Verwarm de oven voor op 250°C
Bereidingswijze:
Doe de helft van de boter op het bakblik en plaats dit in de oven. Klop 2 eieren los en voeg bloem en water toe. Het moet een dun, vloeibaar beslag worden, iets dunner dan pannenkoekenbeslag. Verkruimel de helft van de fetakaas in het beslag, er kan wat zout worden toegevoegd maar wees hiermee voorzichtig, proef eerst hoe zout de fetakaas is. Haal het bakblik uit de oven, de boter is nu gesmolten en bruin gekleurd. Giet voorzichtig het beslag met de fetakaas in het bakblik. Klop het andere ei los en verdeel dat over de pita. Verkruimel de andere helft van de kaas en verdeel het met de rest van de boter over de pita. Bak de pita in ongeveer 30 minuten gaar, hij moet een mooi bruin kleurtje krijgen. Eet het als lunch, bijgerecht of als voorgerecht.
Καλή όρεξη, geniet van al het goede en blijf gezond!