Alweer een jaar voorbij, een jaar waarin weer veel mensen Griekenland hebben uitgekozen om hun vakantie door te brengen. Een mooi jaar met veel mooie momenten, ontmoetingen en herenigingen. Voor ons ook, veel gasten die we geen gasten meer noemen maar vrienden, zijn wederom naar de Zagori gekomen om te genieten van het Griekse leven, de natuur, de rust, het eten, de schone lucht en natuurlijk de zon.

Het zal niemand ontgaan zijn dat we weer een nieuwe regering hebben in Griekenland. Na de voor Syriza teleurstellende Europese verkiezingen in mei, was de buit snel binnen voor de Nieuwe Democraten, met de vervroegde verkiezingen van begin juli. Wat opvalt is dat er weinig vrouwen vertegenwoordigd zijn in het nieuwe kabinet. Zijn er nog “grote’vrouwen”?

Veel “grote” mannen zijn geëerd, standbeelden voor opgericht en hun namen voor eeuwig vastgelegd. Toch kent Griekenland ook “grote” vrouwen, denk aan Melina Mecouri, bemind door iedereen. Actrice, zangeres en politicus! In de Zagori hebben we de “Pindos vrouwen”, geëerd met standbeeld.In de ontzettend zware en koude winter van 1940 – 1941, tijdens de Italiaans – Griekse oorlog kregen de Griekse strijders onverwachte hulp van de vrouwen van de Pindos / Zagori. Van alle Griekse vrouwen waren het de “Pindos-vrouwen” die door, onder de zware winteromstandigheden en boven de 2 km hoogte broodnodige voorraden naar het front te brachten.

Zou het kunnen dat de hedendaagse Griekse mannen sterke, wijze vrouwen weren, en dat daardoor de zeer succesvol afgestudeerde jonge vrouwen elders in Europa werk vinden? Dat zij liever aan een man hun bewondering en respect uitspreken dan deze aan een vrouw te tonen? Of misschien kiezen de sterke wijze vrouwen steeds vaker voor een carrière dan voor een man!Het was voor mij dan ook geen makkelijke weg hier in de Zagori, als dubbele buitenlandse (Yiannis is immers ook een buitenlander, komt niet uit de Zagori!) , als vrouw en als niet Grieks Orthodoxe. Maar van die vreemde “Noord Europese” ben ik nu mevrouw Rita, dacht dat het door mijn leeftijd kwam ineens mevrouw te worden genoemd, tot ze me verzekerden dat ik bewondering en het respect had gekregen van dorpelingen en andere inwoners van de Zagori.

En dan is er ook nog in Griekenland een schiereiland waar geen enkele vrouw welkom is, zelfs geen vrouwelijke dieren, het schiereiland Agios Oros, Mount Athos, de Heilige berg. Geen andere plek ter wereld waar geen vrouwen te vinden zijn. Een bijzondere plek waar vanaf zeeniveau een berg van 2000 meter hoog oprijst. De natuur is overweldigend, en op sommige plekken de begroeiing zo dicht is dat het op een oerwoud lijkt. Op Athos kom je in de tuin van Moeder Gods. De legende wil dat Maria tijdens haar omzwervingen over de Middellandse Zee (49 na Chr.) op een van de schiereilanden van Chalkidiki belandde en zij zeer onder de indruk was van het natuurschoon daar. Zij zou gezegd hebben dat vanaf dat moment geen ander wezen van het vrouwelijke geslacht nog voet aan wal mocht zetten aldaar. Waarschijnlijk is er van dit verbod, wat betreft de vrouwelijke dieren, afgestapt, omdat er een schrikbarende toename was van muizen en slangen en nu de katten én poezen weer welkom zijn.

Broeder Epifanios is al ruim 40 jaar het hoofd van de keuken op Athos, en besloot een kookboek uit te geven met 126 recepten van traditionele maaltijden die al honderden jaren door de geestelijke gemeenschap op Athos worden gegeten. Hij begon aan zijn kookboek vanwege de grote belangstelling van de bezoekers naar de eetgewoontes in de kloosters. De 126 recepten hebben één ding gemeen. Ze bevatten geen vlees of melkproducten. In de kloosters wordt voornamelijk (wilde) groente gegeten en vis. Het kookboek bevat daarom maar 2 hoofdstukken: groentegerechten en visgerechten. Veel van de maaltijden worden door de monniken op een open houtvuur bereid. Het uitgangspunt van de recepten is om de ingrediënten zo basic mogelijk te gebruiken. Er wordt bijvoorbeeld geen bloem toegevoegd om een saus te binden, maar de saus wordt op natuurlijke wijze ingedikt door hem wat langer te laten koken. Ook wordt er zo weinig mogelijk weggegooid. Alle delen van een plant, vrucht of vis worden gebruikt als dat mogelijk is. Desserts worden op de berg Athos niet gegeten en die kun je dus ook niet in dit kookboek terugvinden.

In een tijd van gezonder eten en ecologische producten gebruiken, is de komst van dit boek een waar succes.

Redactie: voor het recept Βλίτα με κολοκυθάκια γιαχνί, afkomstig uit dit kookboek verwijs ik u naar onze column: Rita 's Recepten

Voor gerelateerde columns:

Laskarina Bouboublina: griekeneindhoven.nl/ibeknopte-griekse-geschiedenis-de-twintigste-eeuw

Melina Mercouri: griekeneindhoven.nl/imelina-mercouri-cultuur-is-griekenlands-zware-industie-een-biografie

Mount Athos: griekeneindhoven.nl/mount-athos-schier-ontoegankelijk

Eind maart 1987 kwam ik naar Griekenland om te werken als hostess. Zonder enige ervaring ging ik eerst een paar dagen naar Kreta om daar de kunst af te kijken. Begin april ging ik naar Rhodos, daarna ontmoette ik Yiannis en inmiddels woon ik bijna 32 jaar in Griekenland, meer dan de helft van mijn leven! Waar is de tijd gebleven, 3 jaar Rhodos en daarna gingen we in Ioannina wonen, in 1997 kwamen we naar Ano Pedina. Hier horen we inmiddels bij de ‘oudjes’ en zijn er niet veel dorpsgenoten over die hier langer permanent gewoond hebben.

12 ½ jaar Porfyron, we hebben het gevierd met onze gasten en een glas champagne. We hadden bij de opening niet zoveel verwachtingen, daarom kunnen we niet zeggen dat deze jaren ons zijn tegengevallen. Integendeel, het waren zeker hele mooie jaren, met prachtige herinneringen. Met meest hele leuke en bijzondere gasten. Samen met onze zonen Staas en Kimon hebben we eind december 2005 de deuren van Porfyron geopend. Eindelijk kwam er een eind aan de verbouwing die bijna zes jaar duurde.