Met enige regelmatig vliegen ons de kille crisis cijfers om de oren: zoveel procent van de Griekse beroepsbevolking is werkloos. Het zoveelste procent van de toch al zo gekorte inkomens moet worden ingeleverd. De kosten in het levensonderhoud zijn met zoveel procent gestegen. Op televisie zien we soms demonstraties, de "geïnterviewden" proberen in razend tempo hun persoonlijke situatie aan de wereld kenbaar te maken. Soms zien we de rijen bij de gaarkeukens van de Orthodoxe kerk, en staan we er niet bij stil dat dit Griekenland is, een Europees vakantieland! Roosmarijn Mavrikou - Zevenhuizen woont met haar gezin: echtgenoot Nikos en twee dochtertjes, op het eiland Skyros. Eerder schreef zij al een boeiend boek over de Griekse crisis, in deze bespreking aandacht voor haar nieuwste boek: " Een dagboek in de Griekse Crisis".
Laten we deze bespreking voor de verandering eens beginnen met een fragment;
26 februari 2012:
"Olivia is vandaag 1 jaar geworden. Alleen... geen slingers zoals voor Lara’s eerste verjaardag, geen ballonnetjes. Bij ons is er toch iets geknapt, iets kapot gegaan. Het vertrouwen misschien op betere tijden? Het relatief onbezorgde gevoel dat nu weg is en zorgt voor dit gevoel? Ik weet het niet precies, maar het is bijna tastbaar. Niet alleen bij ons.”
Geschreven op een gammele computer die elk moment de geest kan geven, met de beschikking over een krakkemikkige internetverbinding waarin ergens een knoop zit, geeft het dagboek de impact van de crisis op de “gewone” Griek weer. In menselijke taal, op dagelijkse, en ook voor ons herkenbare omstandigheden. Hoe zouden wij dergelijke ingrijpende maatregelen op ons schijnbaar zo geordende leventje overleven? Eerlijk gezegd: ik heb het boek met gemengde gevoelens gelezen. Enerzijds nieuwsgierig: hoe is het om onder dergelijke moeilijke omstandigheden het hoofd boven water te houden? Zeker als je het redelijk goed voor elkaar dacht te hebben. Anderzijds beschaamd: je kijkt over de schouder van Roosmarijn mee alsof je naaste familie bent, en zij houdt niets voor je achter! Dingen die je achteraf misschien liever niet had geweten. Zonder franje...
Aangrijpend is ook de scene waarin op een koude winternacht een zwerfkatje het huis van het jonge gezin weet te vinden. Het zou zo door Disney kunnen worden verfilmd, en een echte tranentrekker zijn. We zouden bijna vergeten dat in deze crisis in Griekenland het menselijk leed hand over hand toeneemt. Om dat maar voldoende tot de lezer te laten doordringen somt Roosmarijn met enige regelmaat de schokkende cijfers op. Het verhaal over het katje is een metafoor voor de situatie waarin menig Griek zich bevindt.
Strijdvaardig emailt Roosmarijn met journalisten en politici, die te pas en te onpas, hun vaak niet op enige kennis gestoelde visie op de Griekse samenleving menen met ons te moeten delen. Soms ontvangt zij warempel een reactie, niet dat het veel oplevert, dat dan weer niet. Hoewel, een brief aan Trouw journalist Wim Boevink werd bijna integraal geplaatst: een klein lichtpuntje, een moedige poging tot verdediging in een veelal stigmatiserende pers.Pagina na pagina ontvouwt zich de crisis en worden we deelgenoot van de gevolgen. Ongelofelijk in welk een tempo het Griekse drama zich heeft ontwikkeld, bij enkele passages kunnen we ons de bijbehorende televisiebeelden nog levendig voor de geest halen.
Roosmarijn schrijft ook over de onderlinge verdeeldheid, niet alleen in Griekenland, maar ook op Skyros. De toeristische belangen zijn enorm. Eens kende het eiland chartervluchten, ook vanuit Nederland, en was het eiland een zonnige vakantiebestemming waar vooral echte Griekenlandliefhebbers hun vakantie doorbrachten. Doorbrachten, want het vliegveldje is inmiddels "non operational". Hierdoor moet men sinds 2009 behoorlijk wat moeite doen om het eiland te bereiken. De autoriteiten hebben vooralsnog geen enkele intentie om daarin verandering te brengen. Welke belangen spelen hier op de achtergrond? Toerisme is immers de op één na belangrijkste pijler van de Griekse economie.
Vermakelijk is ook het verhaal over de kip en het ei, want ondanks de crisis gaat het dagelijkse leven zo goed en zo kwaad als het gaat door. Roosmarijn schrijft over de bijzondere paasviering op het eiland, en beschrijft tevens de gevolgen van een ziekbed of erger, een sterfgeval op een eiland als Skyros. Van de gevolgen van de bezuinigingen op de gezondheidszorg tot een goed onderbouwd commentaar op uitspraken en plannen van Europese beleidsmakers, Roosmarijn weet waarover zij het heeft.
Heb ik het boek in één adem uitgelezen? Nee, dat niet, ik moest het boek met enige regelmaat even wegleggen en het gelezene even laten bezinken. Het dagboek zet je aan het denken: je denkt een mooi bestaan te hebben opgebouwd door hard te werken. Je hebt een liefdevol gezin, een eigen huis, werk en kunt leuk rondkomen. Genadeloos hard slaat de crisis echter toe, en brengt je hele bestaan in gevaar, het zal je maar overkomen! "Dagboek in de Griekse crisis"is een echte eye opener: niet alleen over de gevolgen van de crisis voor de "Gewone "Griek, nee, meer dan dat: het zet ons aan het denken hoe gemakkelijk alles wat je dierbaar is, alles waarvoor je geknokt hebt, als een kaartenhuis kan instorten. Je kunt er niets tegen doen, accepteren en proberen positief te blijven is het enige dat rest. Doe dat de Grieken maar eens na, ik geef het u te doen!
Vervolgens rijst de vraag of Roosmarijn in haar opzet is geslaagd? Ja en toch ook weer niet.
Ja: omdat zij in het dagboek de impact van de crisis op haar persoonlijke leven en daarmee op het leven van vele Grieken een gezicht heeft gegeven. Het dagboek is “losjes” geschreven zonder ergens de schuldvraag neer te leggen, zonder diep op de oorzaken van de crisis in te gaan. Roosmarijn groeide op in de Nederlandse cultuur, maar leeft al jaren in de Griekse. Zij is dus bij uitstek dé ervaringsdeskundige. In “Dagboek in de Griekse crisis” heeft zij ook veel frustraties van zich af kunnen schrijven, in dat opzicht lucht het (even) op.
Nee: terwijl Roosmarijn de laatste hand heeft gelegd aan het dagboek, verbleef een bekende Nederlandse schrijver in een comfortabel hotel in Thessaloniki. Voor een landelijke krant heeft deze auteur een reeks artikelen geschreven over het dagelijkse leven van Grieken onder de crisis. In het eerste deel van zijn observatie, constateert hij dat het druk is bij de dure warenhuizen en het casino, en dat de Grieken kennelijk nog veel geld uit geven. Met geen woord wordt in het tweede deel gerept over de gaarkeukens, de huisuitzettingen, het feit dat men de verwarming van de woning niet maar kan betalen. Hij heeft enkele mensen uit de anarchistische hoek geïnterviewd. Uit deze interviews sijpelt een anti Europese houding door. Koren op de molen van Griekenland sceptici. Doordat het artikelen betreft welke in een landelijke krant verschijnen, is het bereik van deze meneer groot. Veel groter dan de oplage van “Dagboek in de Griekse crisis”. Nu zullen er altijd dergelijke artikelen verschijnen, vaak geschreven zonder enig cultuur historisch besef. Voor ons als Griekenland liefhebbers is er dus werk aan de winkel: het rechtzetten van misverstanden welke door de populaire media worden aangewakkerd.
Nadat ik het boek gelezen had, vroeg ik mezelf af: is er hoop, zijn er lichtpuntjes? Roosmarijn beschrijft enkele feestelijkheden, maar allen zijn voorzien van een grauwsluier als gevolg van de crisis. Toch toont dit de veerkracht van het Griekse volk, men moet wel, het is niet anders. De lichtpuntjes worden gezocht in kleine dingen, de hoop op de volgende burgemeesters verkiezingen. Roosmarijn leeft voor haar twee dochtertjes, en haar kinderen zijn de toekomst. Zolang er kinderen zijn, zijn er lichtpuntjes, is er hoop en is er toekomst.
Met respect heb ik het "Dagboek in de Griekse crisis" van Roosmarijn gelezen. Zij heeft zichzelf en haar gezin in dit dagboek model gezet om ons dat inkijkje in hun leven te geven, in de hoop hun landgenoten hun waardigheid terug te geven. Het dagboek zou verplichte kost moeten zijn voor allen die in de media als "deskundigen" worden opgevoerd om, slechts beschikkend over weinig tot geen achtergrond informatie over de Griekse samenleving, hun denigrerende en stigmatiserende opmerkingen te moeten uiten. Nog een verzoek mijnerzijds: als u het dagboek gelezen heeft, leen het dan vooral niet uit. Vertel anderen er wel over, maak hen nieuwsgierig, maar laat het hen zelf kopen...
In het dagboek geeft Roosmarijn een openhartige inkijk in haar leven. In een reactie op internetforum Oriste zegt zij hierover: "voor mij is het allerbelangrijkste dat dit verhaal verteld wordt. Het verhaal is oprecht en zonder opsmuk geschreven. Ik heb ons leven helemaal blootgegeven en dat is voor een binnenvetter als ik niet makkelijk, al gaat het me op papier wel beter af. Het gaat mij erom dat velen Grieken nu niet meer zien als mensen, zoals jij en ik. Zij zijn massaal weggezet als fraudeurs, leugenaars en schreeuwlelijkers; zelfs als uitschot. Ik wil de gewone gezinnen, de doorsnee Griek, hun gezicht teruggeven en laten weten wat deze crisis met ons doet".
Roosmarijn Mavrikou - Zevenhuizen (Rotterdam 1979) vertrok in juni 2007 naar Skyros waar zij samen met haar echtgenoot Nikos hotel Axilleion drijven. In de periode mei 2012 februari 2013 was roosmarijn columniste voor het weekblad Flair en hield zij haar lezeressen op de hoogte van het wel en wee op het eiland Skyros. Op de vraag wat haar motiveerde om te gaan schrijven antwoordde zij: ik wilde mijn mond open te doen over de vele misvattingen die de wereld in zijn geslingerd over Griekenland. De stigmatisering waar de Grieken mee te maken hebben zie ik, in deze zware crisis, als zout op de wonden.
Van haar hand verscheen reeds eerder: "Een 'vreemde' kijk op Griekenland"
Beschrijving:
Sinds juni 2007 woon ik in het land dat nu bijna elke dag de voorpagina's van de kranten in heel Europa siert en met regelmaat het openingspunt is in vele nieuwsprogramma's.
De reden van nieuwswaarde? Ons naderende faillissement en de paniek die dat veroorzaakt bij alle andere eurolanden. Geen blij feit. Het zweet breekt de ministerpresidenten en alle ministers van economische zaken van deze landen uit en zij staan onder geweldige druk.
De boodschap is dat de beurshandelaren het vertrouwen in de euro verliezen en deze in nog groter gevaar komt. Dit zal verstrekkende gevolgen hebben voor de banken, de economie van de andere eurolanden, alsmede hun positie in de rest van de wereld.
Nu ben ik geen econoom, maar sinds ik het nieuws over mijn nieuwe thuisland op alle mogelijke binnen- en buitenlandse kanalen volg, en de krantenberichten dagelijks lees, ook zeker geen leek meer. Bovendien woon ik hier en onderga ik de crisis zelf. Want, waar de angst in andere landen ligt wanneer die daar echt toe zal slaan, is deze hier al in volle vaart aan de gang....
Met dit boek krijgt u een inside-story van de Griekse samenleving, die nu letterlijk en figuurlijk in de kou staat.
Haar kinderboek: "Smeerpoetsje en prinses Lara"
Beschrijving:
Papa en mama zitten sinds de komst van de nieuwe baby misschien op een roze wolk, maar als oudste kind voel je je eigenlijk helemaal niet zo blij. Na een poosje blijkt namelijk dat de onverdeelde aandacht die je tot nu toe kreeg niet zo vanzelfsprekend meer is. Je moet deze ineens delen. Net als je speelgoed. Ook moet je steeds maar rekening houden met je kleine broertje of zusje. Je hele leventje staat op zijn kop en dat lijkt niet iedereen zich even goed te beseffen. Behalve jijzelf.
Prinses Lara die krijgt ook een klein zusje: Smeerpoetsje. In het begin vindt zij haar ontzettend lief, maar al snel merkt zij dat haar onbezorgde leventje enorm verandert.
Een realistisch en ontwapenend kinderboekje met mooie foto’s, bedoeld voor peuters en kleuters die zich ineens een tikje miskend voelen. Zij krijgen door dit boekje erkenning en bevestiging voor wat het voor hen betekent om een broertje of zusje te krijgen. Namelijk dat het heus niet altijd leuk is om zich te moeten aanpassen aan de nieuwe situatie.
Op vakantie naar Skyros:
Mocht u het eiland Skyros voor uw vakantie willen bezoeken, dan kunt u deze prachtige bestemming eventueel combineren met een verblijf op Evvia. Zoals u heeft gelezen is er momenteel geen chartervlucht naar Skyros, u dient een vlucht te boeken naar Athene en vandaar uit een binnenlandse vlucht naar Skyros. Deze zijn beslist niet duur! Uiteraard is het ook mogelijk met een (huur) auto vanaf de luchthaven in Athene naar de havenplaats Kimi op Evvia te reizen. Vervolgens boekt u dan de overtocht naar Skyros. Aarzelt u vooral niet contact op te nemen met Roosmarijn op onderstaande link van hotel Axileion. Zij zal u graag voorzien van actuele reisinformatie! Zodra er weer een charter naar Skyros is, zullen wij u daarvan in kennis stellen.
Voor meer informatie en boekingen hotel Axilleion: www.hotel-axilleion.com
Voor het bestellen van een van de boeken van Roosmarijn: www.mijnbestseller.nl/roosmarijn
Disclaimer: de bovenstaande recensie is persoonlijk, de Griekse Vereniging Eindhoven is niet verantwoordelijk voor de inhoud ervan.
Op deze column rust copyright: Niets uit deze website mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar worden gemaakt, in enigerlei vorm of wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opname of enige andere manier. Dit is alleen mogelijk na voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur.