Er is veel veranderd sinds Dionysos de wijnrank aan de mensheid schonk, en hem vervolgens leerde hoe men van de vruchten de meest heerlijke wijnen kan maken. Overigens hebben we niet alleen de wijn, maar ook ons carnaval aan deze god te danken, onze optochten zijn regelrecht terug te voeren op zijn verering. Zelfs de hoofdpijn - wijn - van - het - huis, tref je nog maar zelden. Natuurlijk zijn de huiswijnen, al dan niet geschonken in dat typische rode kannetje, niet te vergelijken met de wijnen waarover Martin van der Heiden hieronder zo passievol schrijft. Maar toch, al kosten ze vaak geen knoop, er zit duidelijk een verbetering in. Natuurlijk smaakt een "wijntje - met uitzicht" in Griekenland al gauw lekker, zeker met wat mezedes erbij. Griekse inheemse druivenrassen en wijnen zijn voor velen van ons onbekend terrein, en bij het maken van een keuze moeten we ons vaak laten leiden door een spannend etiket. Gelukkig deelt Martin zijn passie voor wijnen met ons, en geeft hij ons een beetje inzicht in de wereld van de Griekse wijnen.
Wie aan wijn denkt, denkt aan landen als Frankrijk, Italië, Spanje, of, recenter, Zuid-Afrika en Chili. Griekenland komt in dat rijtje niet voor. Zowel begrijpelijk als onterecht. Begrijpelijk omdat Griekenland zowel in eigen land als daarbuiten (kwaliteits-)wijnen niet of nauwelijks heeft gepromoot. Wie herinnert zich niet het genoeglijke terrasje waar in een tinnen kannetje een halve liter (halfzoete) wijn werd geschonken. Leuk op dat moment, maar voor de internationale wijnwereld en wijnliefhebbers niet interessant. En wat te denken van de retsina. De met hars aangemaakte witte wijn, gemaakt van de Savatianodruif, is of (nog) populair of mateloos verguisd. Veel Griekenlandliefhebbers kunnen een lekker glas koude retsina bij de lunch best waarderen. De meeste wijnliefhebbers hebben er weinig mee op. Voor elk wat wils natuurlijk maar internationaal gezien telde Griekenland op wijngebied nauwelijks mee. Maakt het land dan helemaal geen kwaliteitswijnen? Jazeker wel, alleen, een vastgeroest imago veranderen is bijna nog moeilijker dan de Titanic te laten drijven. Maar toch, de laatste jaren is er een duidelijke kentering waar te nemen, de economische crisis ten spijt. Steeds meer mensen komen op hun Griekse vakantieadres en in Nederland in aanraking met de nieuwe generatie wijnen uit Griekenland. En die kunnen zich wel meten met de internationale wijntop!
Ruim 5 jaar geleden besloot ik, na 20 jaar in de financiële wereld te hebben gewerkt dat het mooi was geweest. Van de huidige problematiek in de huizen en hypotheekbranche was toen nog geen sprake, maar ik was er op uitgekeken. Ik had en heb 2 passies, Griekenland, waar ik al meer dan 20 jaar meerdere keren per jaar kom, en wijn. De keuze om deze 2 passies te combineren was snel gemaakt, en zo ontstond ons bedrijf Griekse Wijnen. Aanvankelijk wilden we ons richten op de particuliere markt maar al snel toonde de ( Griekse en Nederlandse ) horeca interesse. Ons assortiment was nieuw. De wijnen veelal onbekend. Vele proefsessies volgden en mensen waren laaiend enthousiast. Kwam dit uit Griekenland? Dit kende men niet, men was immers gewend aan lichtvoetige zomerwijntjes op een zonnig terras, en diezelfde wijntjes werden ( en worden) in de Griekse horeca in Nederland nog steeds geschonken.
Voor ons was het duidelijk. Nederland was toe aan een nieuw geluid. Franse wijnen, Italiaanse, Spaanse, Nieuwe Wereld ( Zuid-Amerika, Zuid-Afrika en Australië ) kenden we nu wel. Griekse wijnen nog niet. En dan te bedenken dat Griekenland zo’n beetje het eerste land was dat wijn maakte! En via de handelsmissies met Italië en Frankrijk de wijncultuur heeft verspreid in Europa. Dus eigenlijk kun je stellen dat Griekenland aan de basis heeft gestaan van de huidige wijncultuur. Helaas is deze aan de Grieken zelf voorbij gegaan. Verdeeldheid, overheersing, (burger-)oorlogen hebben ervoor gezorgd dat de Griekse wijnbouw stagneerde
Het heeft geduurd tot in de jaren 70 van de vorige eeuw toen iconen als Boutari en Tsantali zich meer gingen toeleggen op kwaliteit. Tot dan toe was het motto “hoe meer druiven per plant, des te meer wijn, en dus inkomen”. Dit verouderde principe was in de rest van Europa al lang van het toneel verdwenen. Snoeien en lagere opbrengsten zorgden voor veel betere kwaliteit wijn, en, ook niet onbelangrijk, betere resistentie tegen ziektes.
Uiteindelijk was het top wijnmaker Evangelos Gerovassiliou die we toch wel de Godfather van de nieuwe wijncultuur in Griekenland mogen noemen. Na zijn studie in Frankrijk keerde hij terug en werd wijnmaker bij het destijds wereldberoemde wijnhuis Chateau Porto Carras op Halkidiki. Hier werden wijnen gemaakt a la Bordeaux van hoge kwaliteit. Toen Gerovassiliou in de jaren 80 besloot zijn eigen bedrijf te starten in Epanomi, 20 km ten zuiden van Thessaloniki, startte hij met de verloren gewaande druif Malagousia en de van Santorini gehaalde Assyrtiko druif. Het succes wat hij hiermee had is ongeëvenaard! Veel internationale onderscheidingen waren zijn deel, en in Griekenland is er sinds die tijd een ware omslag ontstaan op wijngebied. Iedereen wilde delen in dit succes en plantte Assyrtiko en Malagousia aan. Helaas bleek wel dat lang niet iedereen in staat was om de meester zelf te benaderen.
Vandaag de dag is Griekenland hard op weg om de achterstand van vele eeuwen op wijngebied in te halen. De crisis vertraagd dit helaas wel, maar de “flow” is niet meer te stoppen. Toppers van nu zijn nog altijd Gerovassiliou, maar inmiddels heeft hij gezelschap gekregen van nieuwkomers als Alpha Estate in Amyndeo in het Noordwesten, Kir Yianni Boutari ( neef van…… ) in Naoussa, Wine Art Estate, Biblia Chora, Lazaridis in de regio Drama, de geboortestad van de wijngod Dyonissos. En niet te vergeten Santorini. Vanwege zijn vulkanische bodem komen daar prachtige wijnen van de Assyrtiko-druif. En zelfs op de Pelopponisos is men tot inkeer gekomen, het gebied Nemea dat leefde van de goedkope bulkwijn, heeft ook het roer omgegooid en maakt nu ook mooie wijnen. Toppers zijn daar Tselepos, Palivos en Papaioannou.
Het gaat te ver om hier alle gebieden waar inmiddels goede wijnen wordt gemaakt te benoemen. Want ook op de eilanden gebeurt het e.e.a., interessant genoeg om het te blijven volgen.
Duidelijk is wel dat Griekenland als wijnland op de drempel staat van toetreding tot de internationale top. In Nederland ontdekt men de wijnen steeds meer en de waardering en vraag stijgt.
Voor meer informatie kunt u terecht op www.grieksewijnen.com
Op deze column rust copyright: Niets uit deze website mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar worden gemaakt, in enigerlei vorm of wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opname of enige andere manier. Dit is alleen mogelijk na voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur.