Op 23 mei j.l. werd een eerder door de Europese Commissie goedgekeurd wetsvoorstel betreffende de wetgeving rond het product olijfolie weer ingetrokken. Met name olijfolie producerende landen als Griekenland hebben om een strengere regelgeving gevraagd. Ter bescherming van het product zouden hervulbare flessen en flessen zonder etiket met daarop de vermelding van land van herkomst en kwaliteit per 1 januari 2014 niet meer zijn toegestaan. Met name de noord Europese landen als Nederland vonden dit wetsvoorstel belachelijk, en onder zware druk werd het dan ook verwezen naar de prullenbak. Bovendien zou er onder de consumenten geen draagvlak voor zijn. Als u in een restaurant wat olijfolie over uw salade wilt doen, hoeft u dus niet te weten hoe het kwalitatief gesteld is met het product?!
Nieuwe marketing strategie voor olijfolie:
Er is sinds de jaren zeventig van de vorige eeuw veel veranderd. Dachten we in die jaren nog dat we tijdens onze vakantie aan de Spaanse costa ’s ziek konden worden van voedsel dat wordt bereid in olijfolie, nu weten we dat olijfolie een belangrijke bijdrage levert aan een gezond dieet. Menig hobbykok kun je nu blij maken met een mooie fles olijfolie.
Dit jaar werd een nieuwe categorie toegevoegd aan de jaarlijkse uitreiking van de Graphic Design & Illustration Awards, namelijk: verpakkingen voor olijfolie. Olijfolie moet niet alleen een feestje zijn op de tong, het oog wil immers ook wat. Een mooie verpakking is vooral voor de export van groot belang, consumenten laten zich immers bij hun keuze vooral leiden door de aantrekkelijkheid van het product. Met name kleine, exporterende ondernemingen doen hun best om door middel van de verpakking zich te onderscheiden van de concurrentie. Dat de export van Griekse olijfolie in de lift zit, blijkt bijvoorbeeld uit een stijging van maar liefst 24% in 2012 in de BRD.
Waar de Griek nuchter voor kwaliteit kiest, ongeacht de vormgeving van de fles, laat de noord Europeaan zich vooral leiden door de verpakking, en kijkt in tweede instantie pas naar de kwaliteit. Het is dus van belang dat de verpakking aansluit bij de smaak van de consument. Voor onze noordelijke contreien moet de vormgeving meer minimalistisch en prestigieus zijn. De nieuwe generatie olijfolieflessen lijken dan ook steeds meer op parfumflessen.
Een bekend voorbeeld dat een slecht ontworpen verpakking een goed product om zeep kan helpen is Anaïs Anaïs van Cacharel. Deze wereldwijd succesvolle geur zat aanvankelijk in een ander verpakking en werd door de consument genegeerd. Pas toen de verpakking van het inmiddels bekende diffuse bloemige design werd voorzien, en de bijbehorende dromerige reclamecampagne werd gestart, werd het een absolute hit. Cacharel had wel onderzoek laten of de geur bij de dames in de smaak zou vallen, maar niet naar de verpakking.
Grafisch topontwerper Dimitris Arvanitis verbaasd zich erover dat een van de basis producten uit de Griekse keuken op een dergelijke manier wordt vermarkt. De modernere verpakkingen zouden wel eens ten koste kunnen gaan van de herkenbaarheid van het Griekse product voor de buitenlandse consument. Hij hoopt dan ook dat de mensen die verantwoordelijk zijn voor deze ontwikkelingen weten waar ze mee bezig zijn, al onderkent hij het belang van een goede visuele presentatie.Volgens de voorzitter van de Greek Graphic Design & Illustration Awards comité, de heer Yiannis Karlopoulos, ontbreekt het juist aan die Griekse identiteit: ”What is needed, in my opinion, is the right amount of folklore within an international environment”.
Katherina Xenou heeft voor Eleones Messineas, een kleine olijfoliefabrikant, een fraaie fles ontworpen. Bij het ontwerpen heeft zij zich door het familiebedrijf laten inspireren: de fles moest dan ook de familietraditie, topkwaliteit en professionaliteit uitstralen.
“The One”:
Als bij de Britse TV kok Nigella Lawson de krant Independent op de deurmat valt, dan had ze kunnen lezen dat in de top 10 van de beste olijfoliën ter wereld maar liefst twee plaatsen bezet zijn door Griekse olijfolie. Op nummer twee, achter de Siciliaanse Nunez de Prado, staat de Kretenzische “The One Premium Extra Virgin Olive Oil”. Een mond vol voor een fles olijfolie die op internet verkrijgbaar is voor Euro 24,-- en wordt geleverd in een houten kistje. Het Kretenzische bedrijf Terra Aegea werd in 2011 opgericht en bracht een jaar later een “lijn” van zes verschillende olijfoliën uit. Het bedrijf staat garant voor absolute topkwaliteit, gebaseerd op de kennis en tradities van vele generaties. Op een eervolle vijfde plaats staat “Taste the Difference Greek Kalamatan Extra Vergin Olive Oil’ afkomstig uit het Taygetos gebergte op de zuidelijke Peloponessos. Nu maar hopen dat Nigella Griekenland een warm hart toedraagt en een van deze twee in haar winkelmandje zet. Overigens weet ook zij hoe belangrijk visuele presentatie is...
Voor meer informatie over “The One”:oneoliveoil.eu
Beknopte geschiedenis van de olijfolie:
Het toepassen van olijfolie in de noord Europese keuken is pas de laatste jaren populair geworden. Het feit dat menigeen vakantie viert in de zuid Europese landen is daar ongetwijfeld debet aan. Velen nemen dan ook een litertje mee in de koffer naar huis. Ook het wetenschappelijk onderbouwde “Kretenzische dieet” heeft de populariteit beslist goed gedaan. Maar de verwerking van olijven en de toepassing van olijfolie was reeds in het achtste millennium voor Christus bij de Neolithische Mediterrane bevolking bekend. Zij verzamelden wilde olijven. Het is echter niet duidelijk sinds wanneer de olijfbomen werden gecultiveerd. Algemeen wordt aangenomen dat waarschijnlijk de eerste olijfgaarden werden aangelegd op Kreta. Archeologische vondsten lijken aan te tonen dat sinds 2500 voor Chr. olijfbomen op het eiland voorkomen. Het oudste bewijs dat de olijven tot olie werden verwerkt, is een amfora welke dateert uit 3500 voor Chr. Men neemt echter aan dat men reeds 500 jaar eerder olijfolie maakte. Op Naxos werd een kruik gevonden met restanten van olijfolie van meer dan 4000 jaar oud! Voor de Laat Minoïsche beschaving (1500 voor Chr.) was olijfolie een basisproduct, het verbouwen en verwerken van olijven werd in de achtste eeuw voor Chr. ook bij de Etrusken en op het Iberische schiereiland bekend.
Homerus noemde het reeds “vloeibaar goud” en voor de oude Grieken was olijfolie dan ook veel meer dan alleen voedsel. Olijfolie werd gebruikt bij religieuze riten, werd medisch toegepast en gebruikt bij sportwedstrijden: de atleten smeerden hun lichamen ritueel met olijfolie in. Olijfolie werd ook gebruikt als brandstof voor lampen en als grondstof voor zeep. Reeds in de oudheid was het bezit van een olijfgaard een teken van rijkdom en macht.
sfeerbeelden olijfolieproductie Peloponessos
De Atheners verkozen de gift van de naar de stad genoemde godin , een olijfboom, boven het presentje van Poseidon. Hij dacht de bevolking een plezier te doen met een bron met, hoe kan het ook anders gezien het feit dat de gulle gever god van de zee is, zout water.
De olijfboom is een taaie, en kan door het wijdverspreide wortelstelsel de droogte van de Mediterrane zomers overleven. De boom overleeft zelfs langs de kust, waar het grondwater meer zout bevat. De olijven rijpen in noord Griekenland in de herfst, in het zuiden pas in de winter. Het oogsten is eenvoudig en olijfolie was en is makkelijk houdbaar en niet aan bederf onderhevig zoals granen.
Voor meer informatie over olijfolie: wikipedia.org/wiki/Olijfolie
Voor meer informatie over voedingswaarde: www.voedingscentrum.nl
Voor meer informatie over olijfolie musea: www.oliveoilmuseums.gr
Bronvermelding: voor het schrijven van deze column werd gebruik gemaakt van:
Ekatimerini: maandag 10 juni 2013
Ta Nea: zaterdag 13 juli 2013
One Olive Oil
Update: De crisis heeft ook invloed op de belangstelling voor de olijfolieproductie. Nog maar enkele jaren geleden verlieten jonge mensen de dorpen om werk te vinden in de steden. Nu daar de werkloosheid oploopt, vindt het omgekeerde plaats. Met name mensen in de leeftijdscategorie 20 tot 45 jaar hebben weer belangstelling voor de olijfgaarden welke vaak al vele generaties in de familie zijn. 
Yannis Karvelas geeft seminars in olijfolieproductie en hij ziet hierin kansen, vooropgesteld dat men verstand van zaken heeft. Ook in de export van Griekse olie kan er volgens hem nog veel bereikt worden. Enkele exporteurs dingen internationaal mee in olijfoliecompetities zoals “ The New York International Olive Oil Competition” waarin producenten Kostas Balafas en George Dimarakis zes eervolle vermeldingen kregen. Hun extra vergine olijfolie Moira Elea de Luxe won dit jaar zelfs “The Grand Prestige Gold Award in de TerraOlivo competitie in Israël. Dat succes niet uit de lucht komen vallen: beiden volgden gedurende twee jaar seminars.
The Olive Tree Will Always Be Here
Deze internationale competities zetten de Griekse olijfolie wereldwijd op de kaart: men is zelfs bezig met de introductie op Aziatische markten en er wordt zelfs al naar zuid Amerika geëxporteerd. Een van deze exporteurs, Efthimios Christakis schat in dat ongeveer 20 tot 30% van de olijfolie op de Duitse schappen niet van Italiaanse, maar van Griekse origine is. Hij is daarnaast ook van mening dat een stijlvolle verpakking zoals hierboven beschreven zinloos is, als het product zelf niet verbeterd wordt. Als gevolg van de crisis proberen producenten door een opvallende vormgeving hun omzetten op peil te houden. Volgens hem verkeert de Griekse olijfolie daarnaast in een identiteitscrisis. Nergens voor nodig vindt hij: we moeten alleen de buitenlandse consument duidelijk maken waarom deze voor onze olijfolie moet kiezen, waarom onze olijfolie anders is dan de Italiaanse of Spaanse.
Voor deze update werd gebruik gemaakt van een artikel in I Kathimerini op maandag 19 augustus.
Op deze column rust copyright: Niets uit deze website mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar worden gemaakt, in enigerlei vorm of wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opname of enige andere manier. Dit is alleen mogelijk na voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur.
