Over de stranden van Griekenland zijn we het allemaal eens: het is heerlijk toeven aan het azuurblauwe water. Het land kent dan ook 408 Blue Flag Beaches. Gelukkig heeft de Griekse regering de plannen om de wetswijziging die de strenge restricties op commerciële ontwikkeling en exploitatie van stranden moet versoepelen, voor zich uit geschoven. In deze column besteden we aandacht aan de kwestie: Toerisme versus Caretta Caretta & Monachus Monachus.
Het toerisme is zoals u ongetwijfelt weet een van de belangrijkste pijlers onder de Griekse economie. Als gevolg van de economische crisis waren de bezoekersaantallen drastisch teruggelopen maar dit het jaar (2014) worden maar liefst 18.5 miljoen toeristen verwacht. In het voorafgaande jaar waren dat er 17.7 miljoen. De prachtige kustlijn met het kristalheldere water heeft een grote aantrekkingskracht op de meesten van hen. In 2014 werden maar liefst 408 stranden beloond met een Blue Flag Award en daarmee staat Griekenland wereldwijd op een tweede plek achter Spanje waar op 571 stranden de Blue Flag wappert. De kwaliteit van het zwemwater is daarbij overigens niet het enige criterium, hoewel om de kwaliteit van het zwemwater te kunnen blijven controleren er minimaal een maal per maand watermonsters moeten worden genomen. In totaal worden de stranden beoordeeld op 32 critera. Het Europees Milieuagentschap oordeelde dat 93% van het Griekse oppervlakte water van zeer hoge kwaliteit is. Het land staat hierbij op de vijfde plek in de Europese ranglijst. In 28 landen werden 22.000 zwemplekken bezocht en beoordeeld.
Zoals gezegd heeft de Griekse regering de beslissing over een omstreden wet die de strikte regelgeving omtrent de bescherming van de kustlijn voor zich uitgeschoven tot na de verkiezingen van 18 mei 2014. Over het gehele politieke spectrum bestaat grote weerstand tegen dit wetsvoorstel waarop werd besloten dat de nieuw samen te stellen volksvertegenwoordiging hierover moet gaan beslissen. Milieu groeperingen als Greenpeace en het WWF maken zich grote zorgen over de gevolgen van de wet voor het milieu en de kwetsbare ecosystemen. De Griekse Ombusman waarschuwde zelfs dat: “The proposed regulations carry the danger of the environmental degradation of the coastline through its exhaustive exploitation”. Als het voorstel wordt aangenomen wordt het enerzijds makkelijker om een vergunning te krijgen om aan het strand toeristische accommodaties en andere faciliteiten te bouwen. Anderzijds kunnen eigenaren van bestaande voorzieningen deze legaliseren door een vergunning aan te vragen en kunnen er tevens boetes worden uitgedeeld aan hen die in gebreke blijven. Op 12 juni 2014 trokken bezorgde burgers en milieuorganisaties naar het Syntagmaplein in Athene om voor het parlementsgebouw hun ongenoegen over het wetsvoorstel aan hun vertegenwoordigers over te brengen. Gevreesd wordt dat de stranden met hotels en andere faciliteiten volgebouwd zullen worden. De belangen zijn levensgroot: toerisme versus milieu.
Voor meer informatie over Blue Flag Beaches: www.blueflag.org/menu/criteria/beaches
The National Marine Park of Alonissos Northern Sporades:
In het noordwesten van de Egeïsche zee bevinden zich de eilanden behorende tot de archipel van de Noordelijke Sporaden. Alosissos, deel uitmakend van deze eilandengroep is een waar paradijs voor wandelaars en rustzoekers. Het eiland maakt deel uit van The National Marine Park of Alonissos Northern Sporades, waartoe nog 6 andere eilandjes behoren waaronder Peristera en Kyra Panagia. Het marinepark is het grootste in Europa: ruim 2.260 km2, maar kent echter ook een lange ontstaans geschiedenis. De eerste plannen dateren uit de jaren zeventig van de vorige eeuw. Pas sinds 1992 wordt dit gedeelte van de Egeïsche zee per presidentieel decreet wettelijk beschermd.
De bescherming geldt alle in het gebied voorkomende planten en dieren: zowel op land als in zee. Met name de beschermde Monachus Monachus: de Monniksrob. Dit zeezoogdier kwam vroeger veel voor in het middelandsezee gebied, vandaag de dag is de populatie echter drastisch afgenomen. Men vermoedt dat er nog slechts tussen de vier- en vijfhonderd dieren zijn. Tweederde van de populatie leeft in Griekse wateren. Professor Stefanos Paraskevopoulos van de Universiteit van Thessaloniki staat aan het hoofd van de uit elf medewerkers bestaande organisatie die kantoor houdt in Patitiri, Alonissos. Mocht u met een vaartuig het beschermde gebied willen bezoeken, dan moet u op dit kantoor uw vergunning aanvragen. Bezoekers aan het gebied wordt verzocht gewonde of dode dieren alsook vervuiling direct te melden bij de havenpolitie. Naast toezicht op de handhaving van de strenge regelgeving die in het gebied geldt, verricht de organisatie ook onderzoek en geeft voorlichting aan het publiek.
De Monachus Monachus:
De Monachus Monachus is een solitair levend zeezoogdier met een lengte van tussen de twee en drie meter. Het gewicht van een volwassen dier is ongeveer 250 kilo, van een pub tussen de vijftien en twintig kilo. De Monniksrob kan tussen de dertig en vijfenveertig jaar oud worden. Het dier brengt slechts een jong ter wereld na een draagtijd van ongeveer elf weken, de meest jongen worden geboren in september / oktober. Reeds na de geboorte is er een dreiging voor de pas geborenen: de Monachus Monachus verkiest het liefst brede zandstranden, of ruime zeegrotten om haar pub ter wereld te brengen. Door toenemend toerisme en de bouw van vele zomerhuizen moeten de dieren zich steeds vaker behelpen met kleine strandjes en grotten waardoor de kans op verdrinking en verwonding van de pub als gevolg van een storm groot is. Daarnaast is de overbevissing van de Middelandse zee en het gebruik van netten door de vissers een belangrijke doodsoorzaak.
Voor meer informatie over het National Marine Park of Alonissos Northern Sporades: www.alonissos-park.gr
Hoe ontstaat een marinepark?: de baai van Kyparissia:
Zoals u bovenstaand al hebt kunnen lezen heeft het ontstaan van een marinepark heel wat voeten in de aarde. De Europese Commissie heeft Griekenland reeds diverse keren gevraagd maatregelen te nemen om de nestgebieden van de bedreigde zeeschildpad Caretta Caretta in de Kysparissia baai, aan de westkust van Messinia, zuidwestelijke Peloponessos, te beschermen. Het Europese Hof van Justitie heeft inmiddels een civiele procedure opgestart om deze bescherming af te dwingen. De Caretta Caretta verkiest de zandstranden en duinen van de baai om haar eieren te leggen. Momenteel proberen diverse milieu organisaties, waaronder Archelon, de nesten te beschermen, maar de Griekse overheid heeft het tot dusver geen maatregelen genomen. Onder internationale politieke druk heeft de algemeen secretaris van milieu, mevrouw Nadia Giannakopoulou opdracht gegeven tot een studie van de duinen en het zeegebied. Na de presentatie van het rapport moet met presidentieel decreet een nieuw marinepark ontstaan. Overigens werd een dergelijk onderzoek door Archelon reeds in de periode 1998 tot 2002 uitgevoerd als voorbereiding op een dergelijk decreet. De studie werd betaald door de Europese Unie met fondsen uit het Life programma. Onder druk van de plaatselijke bevolking werd hiermee niets gedaan. Hopelijk is de publieke houding ten aanzien van het marinepark inmiddels bijgesteld.
De Caretta Caretta:
De Caretta Caretta, of wel de onechte Karetschilpad kan een lengte bereiken van wel een meter en een gewicht van 150 kilo. Om de pakweg twee à drie jaar legt een vrouwtje ongeveer honderd eieren, soms op meerdere stranden welke kilometers uitelkaar kunnen liggen. Van de honderd kleine schildpadjes bereikt er maar eentje de volwassenheid. Ook hier is de visserij een boosdoener, en jawel: ook de vervuiling van de zee. Maar het toerisme draagt ook niet bij tot de groei van de populatie: stranden worden aangelicht om bezoekers de nachtelijke gang die de kleine schildpadjes nadat ze uit het ei zijn gekropen naar de veilige zee moeten afleggen, te kunnen laten zien. Door deze verlichting, maar ook de aanwezigheid van mensen en de luchtverontreiniging door hun auto 's, raken de jongen gedesorienteerd.
Uit bovenstaande mag het belang blijken van de bescherming van de kwetsbare leefgebieden van deze bedreigde en andere zeedieren. De behandeling van het wetsvoorstel door het Griekse parlement is geen kleinigheid en de beslissing heeft verstrekkende gevolgen voor de Griekse economie en ecologie. We kunnen overigens ook de hand in eigen boezem steken en ons wat verantwoordelijker opstellen als we een dagje in de natuur verblijven. Ook in eigen land...
Bronvermelding:
Bij het schrijven van deze column werd gebuik gemaakt van diverse artikelen op de websites van:
I Kathemirini
Greek Reporter
Wikepedia
Op deze column rust copyright: Niets uit deze website mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar worden gemaakt, in enigerlei vorm of wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opname of enige andere manier. Dit is alleen mogelijk na voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur.