Drie “γιαγιάδες“ (oma 's) uit Skala Sykaminia, Lesbos zijn door vooraanstaande wetenschappers voorgedragen voor de Nobel Prijs voor de Vrede 2016 nadat de foto waarop zij, gezeten op een bankje, een huilende baby van een zojuist aangekomen vluchtelinge proberen te troosten en te voeden de wereld over ging. De twee zijn drijfnat, maar hebben de barre overtocht vanuit Turkije gelukkig veilig doorstaan. De drie hoogbejaarde dames zien dit als een morele plicht, maar niet geheel zonder reden...
De bovengenoemde foto ging “viral” zoals dat heet. Terwijl Europa verandert in een bastion, de Grieken gedreigd worden met een (tijdelijke) uitzetting uit de “Schengenzône” omdat het te weinig zou doen om vluchtelingen tegen te houden. Terwijl het land lijdt onder de gevolgen van de door de “Euro Trojka” opgelegde zware pakket aan bezuinigingen waardoor velen onder de armoedegrens leven , laten deze drie hoogbejaarde dames de ware aard van het Griekse volk zien: Gastvrijheid met hoofdletter G! Dit in schril contrast met de Noord-Europese dagelijkse werkelijkheid waar, ondanks tomeloze inzet van vele vrijwilligers de weerstand tegen het alsmaar groeiende aantal vluchtelingen toe neemt en onverdraagzaamheid en discriminatie op de loer liggen.
Op de foto van links naar rechts Eftratia Mavrapidi (89), Militsa Kamvis( 83), Maritsa Mavrapidi (85) weten wat het is om vluchteling te zijn.
Achtergrondinformatie:
“Bij de Vrede van Sèvres in 1920 werd Turkije in zes mandaatgebieden verdeeld met als belangrijkste reden dat het land geen bedreiging meer voor Griekenland mocht vormen. Turkije zou blijven voortbestaan in Centraal- en Noord-Anatolië. Frankrijk, Groot Brittannië en Italië kregen een mandaatsgebied toegewezen en de Grieken een bezettingszône. Verder ontstond de onafhankelijke republiek Armenië.
De Britse premier Lloyd George wist de Grieken tot de aanval op de Turkse troepen onder leiding van Mustafa Kemal Atatürk (stichter van het moderne Turkije na de val van het Ottomaanse rijk) over te halen, ondanks bemiddelingspogingen van andere mogendheden. In maart 1921 openden de Grieken de aanval, en aanvankelijk boekten zij enorme successen. Maar het tij keerde: de Fransen en Italianen verlieten hun mandaatgebieden met soms achterlating van materieel en de Britten steunen de Grieken vooral mondeling.Op 26 augustus 1922 om 05:30 uur begon het Turkse offensief. Op 9 september kwam er een einde aan de Griekse bezettingszône in Izmir (Smyrna), met een dramatische evacuatie van de Griekse en Armeense inwoners als gevolg.De herovering ging gepaard met gruwelijke moordpartijen en plunderingen. Een groot gedeelte van de stad werd in de as gelegd. De bevolking die niet per boot aan de Turkse troepen en de vlammen kon ontkomen, probeerde de schepen van de geallieerden, welke in de haven voor anker lagen, zwemmend te bereiken. Het aantal slachtoffers is eveneens dramatisch: aan Griekse en Armeense zijde vielen 23.500 doden, raakten 49.000 gewond en werden 20.820 mensen krijgsgevangen gemaakt. De cijfers aan Turkse zijde: zowel 10.000 doden als gewonden. Uiteindelijk werd 15 oktober 1922 een wapenstilstand getekend.”
Fragment uit: BEKNOPTE GRIEKSE GESCHIEDENIS: DE NEGENTIENDE EN TWINTIGSTE EEUW
Voor de gehele column: www.griekeneindhoven.nl/beknopte-griekse-geschiedenis-de-twintigste-eeuw
Onder vergelijkbare omstandigheden sloegen duizenden in Klein Azië wonenden Grieken op de vlucht en bereikten over nagenoeg dezelfde route berooid de veiligheid van Lesbos. Als meisjes overleefden de dames deze hachelijke tocht in 1921. Een warm welkom in Skala Sykaminia was het allesbehalve. Maar de armlastige bevolking droeg desondanks haar steentje bij. Met vier gezinnen woonden de vluchtelingen in en met tapijten in vieren gedeelde kamer. Komt u dat wellicht bekend voor? Ook zij kunnen verhalen over verlies van dierbaren en het harde boeren bestaan op Lesbos dat hun ten deel viel. Dat is dan ook de reden waarom zij zich zo inspannen voor de vluchtelingen welke ondanks het barre winterseizoen nog dagelijks op Lesbos arriveren. Alleen als het stormt gaan de “γιαγιάδες“ er liever niet op uit. Dat is hen gezien hun leeftijd natuurlijk vergeven. Zij stellen in hun huizen onder andere kamers ter beschikking voor vrijwilligers die zich inzetten voor de vlluchtelingen. Dat kun je van de Europese politiek echter niet zeggen! In comfortabele vergaderzalen, verre van de vluchtelingenproblematiek, lukt het maar niet tot een menswaardige overeenstemming komen. Prikkeldraad muren worden opgeworpen, mensenrechten zijn ver te zoeken. Of de dames de Nobel Prijs voor de Vrede 2016 daadwerkelijk zullen winnen zullen we op 10 december aanstaande te weten komen als in Oslo de winnaar bekend zal worden gemaakt. Laat ons hopen dat geen van de EU bewindslieden er met de prijs van door gaat terwijl deze dames Charis (liefdadigheid) in eigen persoon zijn!
Ondertussen op Lesbos:
Ondanks het barre winterweer wagen duizenden vluchtelingen in nauwelijks zeewaardig te noemen bootjes de overtocht naar Griekenland. Niet iedereen bereikt veilige kusten. De foto van het op het Turkse strand aangespoelde jongetje heeft een ieder diep geraakt. (Uit piëteit plaatsen wij deze foto niet.) Op Lesbos bevindt zich een begraafplaats voor de verdronken vluchtelingen welke voor altijd anoniem zullen blijven. Honderden zijn er verdronken op hun vlucht, slechts 46 van hen hebben tot op heden een laatste rustplaats gevonden op Lesbos. Hun grafsteen vermeldt het geslacht en de vermoedelijke leeftijd...
Vrijwilligers van NGO 's (niet gouvernementele organisaties) verzamelden
meer dan 2500 gebruikte reddingsvesten voor een gedenk kunstwerk op Lesbos.
14000 Reddingsvesten zijn op weg naar Berlijn voor een kunstwerk van de Chinese kunstenaar Ai Weiwei, welke ook betrokken was bij de oprichting van het bovengenoemde gedenk kunstwerk. De burgemeester van Lesbos, Spyros Galinos stelde de reddingvesten ter beschikking met de bedoeling dat de kunstenaar met het project de internationale gemeenschap weet te raken en dat deze wordt geconfronteerd met de dagelijkse misdaad welke zich in de Egeïsche wateren afspeelt.
Tot slot: Kunt u nog wel veilig naar Lesbos op vakantie?
Ikzelf heb in 2015 een heerlijke vakantie doorgebracht in Eftalou / Mythina. Heel bewust heb ik er voor gekozen mijn vakantie op het door mij geliefde Lesbos door te laten gaan: ik wilde mijn hoofd niet in het zand steken. Vanaf het balkon zag ik dagelijks de bootjes met vluchtelingen dagelijks het strandje van de tegenoverliggende baai bereiken. Ik heb de opvang van de vluchtelingen in Mythilini in het voorbij gaan gezien, de stroom mensen: vrouwen, kinderen, baby 's en mannen, gewond, gezond en bejaard langs de noord – zuid route van het eiland gezien. Enkelen van hen gesproken: moeders met baby op de arm. “Vrede zij met u” is een veelgehoorde groet. Het mag voor zich spreken dat, als u een accommodatie in genoemde plaatsen heeft geboekt, u daadwerkelijk ook met de vluchtelingenproblematiek wordt geconfronteerd. In een badplaats als Petra echter gaat het dagelijkse toeristenseizoen gewoon z 'n gangetje. Confronterend is het vooral de eerste keer dat u een rubberen bootje op een strand ziet aankomen, of de stroom vluchtelingen langs de weg ziet lopen, hoewel zo nu en dan bussen worden ingezet. Bedenk echter dat deze mensen dankbaar zijn dat zij de overtocht hebben overleeft, hopend op een betere maar vooral veilige toekomst in Europa. Bedenk echter ook dat met uw komst de lokale ondernemers en bevolking, welke een niet onbelangrijke bijdrage aan de vluchtelingenproblematiek leveren, door uw komst worden gesteund. Laat geen van beiden in de kou staan!
Bronvermelding:
Ekathimerini:
www.ekathimerini.com/y/we-know-what-it-means-to-be-a-refugee-say-lesvos-grandmothers
www.ekathimerini.com/dead-fill-lesvos-cemetery-for-refugees-drowned-at-sea
Greek Reporter:
greece.greekreporter.com//greek-island-of-lesvos-peace-symbol-made-from-refugee-life-jackets
greece.greekreporter.com/discarded-refugee-lifejackets-traveling-to-berlin-for-art-project
Gerelateerde columns:
Lesbos: vakantie en vluchtelingen: deel 1: www.griekeneindhoven.nl/mytilini-vakantie-en-vluchtelingen-deel-1-een-toerist
Lesbos: vakantie en vluchtelingen: deel 2: www.griekeneindhoven.nl/imytilini-vakantie-en-vluchtelingen-deel-2-een-eilandbewoner
Vakantiebestemmingen:
www.griekeneindhoven.nl/vakantiebestemmingen-lesbos-een-veelzijdig-eiland
Op deze column rust copyright: Niets uit deze website mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar worden gemaakt, in enigerlei vorm of wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opname of enige andere manier. Dit is alleen mogelijk na voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur.
